โรคไข้เลือดออก เป็นโรคที่ทุกคนต่างเคยได้ยินและรู้จักกันอยู่แล้ว โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝนที่มียุงชุกชุม แต่หลายคนอาจยังไม่รู้ว่าไข้เลือดออกไม่ได้มีเชื้อเพียงตัวเดียว หากอยากรู้ว่ามีกี่ชนิด ที่นี่มีคำตอบ!
ทำความรู้จัก ไข้เลือดออกมีกี่สายพันธุ์
สายพันธุ์ไข้เลือดออกที่มีสาเหตุจากเชื้อไวรัสเดงกี มีทั้งหมด 4 สายพันธุ์ คือ DENV-1, 2, 3 และ 4 ซึ่งเป็นเชื้อไวรัสในตระกูลฟลาวิไวรัส (Flavivirus) รวมถึงเชื้อไวรัสไข้เหลือง เชื้อไวรัสเวสต์ไนล์ และเชื้อไวรัสไข้ซิกา โดย DENV ย่อมาจาก Dengue Virus (เชื้อไวรัสไข้เลือดออก) ซึ่งเป็นเชื้อไวรัสที่เกิดขึ้นเมื่อถูกยุงกัดและทำการแพร่เชื้อไวรัสเดงกีเข้าสู่ร่างกายผ่านทางน้ำลาย อีกทั้งยังสามารถเข้าไปยังเซลล์ในผิวหนังและกระตุ้นให้เซลล์เหล่านั้นช่วยเพิ่มจำนวนเชื้อไวรัสได้อีกด้วย
เมื่อได้รับไวรัสเข้าสู่ร่างกาย เซลล์ผิวหนังที่ได้รับเชื้อจะส่งสัญญาณไปยังระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย เพื่อบอกให้ร่างกายป้องกันตัวเอง ทำให้ร่างกายผลิตเซลล์เม็ดเลือดขาวเพื่อต่อสู้กับเชื้อไวรัส ซึ่งเป็นกระบวนการที่เรียกว่า การตอบสนองทางภูมิคุ้มกัน
ทำไมถึงต้องระวังเชื้อไวรัสเดงกี
สิ่งที่ทำให้เชื้อไวรัสเดงกีเป็นเชื้อที่ค่อนข้างพิเศษกว่าไวรัสชนิดอื่น นั่นก็คือ โดยปกติแล้วเซลล์เม็ดเลือดขาวจะทำหน้าที่ในการทำลายเชื้อไวรัสอยู่แล้ว แต่เชื้อไวรัสเดงกีนั้นจะเข้าไปอยู่ในเซลล์เม็ดเลือดขาวและหลอกล่อให้เซลล์สร้างเชื้อไวรัสเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมากพร้อมแพร่กระจายไปทั่วร่างกาย ทำให้เกิดไข้เดงกี ที่ทำให้มีอาการไข้เกิน 38 องศาเซลเซียส นานประมาณ 2-7 วัน ร่วมกับอาการปวดศีรษะ ปวดกระบอกตา ปวดเมื่อยตามตัว ปวดข้อหรือกระดูก มีผื่นขึ้นตามตัวคล้ายผื่นของโรคหัด และอาจมีภาวะเลือดออกหรือไม่มีก็ได้ หรือมีอาการคลื่นไส้อาเจียน รับประทานได้น้อย ถ่ายเหลว ซึ่งอาการเหล่านี้เป็นอาการที่ไม่รุนแรงมากและสามารถหายได้เอง
ในการรักษา ร่างกายจำเป็นต้องใช้โปรตีนชนิดพิเศษเพื่อหยุดเชื้อไวรัส โดยจะทำการค้นหาเซลล์ที่ติดเชื้อไข้เลือดออกและปกป้องเซลล์ที่ไม่ติดเชื้อ แต่โปรตีนดังกล่าวก็อาจส่งผลกระทบทำให้เกิดอาการจากการต่อสู้กับเชื้อไวรัส เช่น ทำให้มีไข้
หากเกิดไข้เลือดออกรุนแรง จะทำให้ความดันโลหิตลดลงและส่งผลให้การทำงานของอวัยวะภายในด้อยประสิทธิภาพตามไปด้วย ซึ่งไข้เลือดออกรุนแรงเป็นภาวะแทรกซ้อนที่มีอาการเบื้องต้น คือ ไข้สูงถึง 40-41 องศาเซลเซียส นาน 2-7 วัน ทำให้ผิวหน้าแดง อาจร่วมกับอาการปวดท้องอย่างรุนแรง อาเจียนเรื้อรัง หายใจเร็ว อ่อนเพลีย กระวนกระวาย รวมถึงอาการของภาวะเลือดออกทั้งภายนอกและภายในร่างกาย ในกรณีที่รุนแรงอาจนำไปสู่ระบบไหลเวียนเลือดล้มเหลวจนเกิดการช็อกและเสียชีวิตได้
ความเสี่ยงที่อันตรายอีกประการของโรคนี้ คือ ถึงแม้ว่าร่างกายจะเคยติดเชื้อมาก่อนแล้ว แต่เนื่องจากมีสายพันธุ์ไข้เลือดออกจากเชื้อไวรัสเดงกีอยู่ถึง 4 สายพันธุ์ จึงสามารถเป็นโรคไข้เลือดออกซ้ำได้อีก ซึ่งเป็นเรื่องที่คนส่วนใหญ่มิได้ตระหนักถึง จึงทำให้โรคไข้เลือดออกเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นซ้ำ ๆ และยังคงมีเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ นั่นเอง
